Hannibal in de Alpen | De vergeten oorlog

Tag: Frankrijk (Pagina 1 van 2)

Brion

Het oppidum van Brion

Waar Hannibal de Alpen overstak, is irrelevant. Het heeft desondanks niet aan wetenschappers ontbroken die beweerden de locatie van Hannibals Kraftakt te kennen. In mijn boek Hannibal in de Alpen vertel ik wat er wel en niet valt te weten en behandel ik ook wat er gebeurt als aandachtsgeile wetenschappers de volgorde van de bewijsvoering negeren. Feitelijk kunnen we weinig met zekerheid weten, feitelijk is dat ook helemaal niet erg.

Dat wil niet zeggen dat we helemáál niets weten. Onze auteurs, Polybios en Livius, noemen allebei de stam der Allobrogen. Maar waar woonde die in 218 v.Chr.? Als het was waar ze later woonden, konden we misschien concluderen dat Hannibals mannen langs de Isère zijn opgerukt en het heuvelfort bij Brion zijn gepasseerd.

Het boek Hannibal in de Alpen is hier te bestellen.

Saint-Martin-de-Queyrières

Saint-Martin-de-Queyrières

De pas waarover Hannibal naar Italië trok, moet voldoen aan enkele voorwaarden.  Eén daarvan is dat er op weg naar die pas een plaats moet zijn geweest waar het Karthaagse leger in een hinderlaag moet hebben kunnen lopen. Zo’n locatie is er bij Saint-Martin-de-Queyrières, op weg naar de Montgenèvrepas.

Dat is dan ook meteen alles wat we erover kunnen zeggen. Door een onduidelijkheid in de tekst weten we dat de hinderlaag één of twee dagen voor de pas plaatsvond. Dat maakt het aantal opties nogal groot. Terwijl het aantal plekken sowieso al groot was. Kortom: we weten het niet.

In mijn boek Hannibal in de Alpen behandel ik deze materie.

Col de la Traversette

De Monte Viso en (links) de Col de la Traversette

Van de Col de la Traversette heb ik zelf nooit foto’s genomen, maar een bevriend echtpaar was er onlangs op vakantie en wandelde een eind in de richting. De berg is de Monte Viso, de weg naar de pas ligt links daarvan.

Is dit de pas waar Hannibal overheen ging? Het is niet ondenkbaar, maar de theorie kent grote moeilijkheden. Hij moet dan langs de bovenloop van de Durance zijn gekomen, maar een van de weinige dingen die we zeker weten, is dat hij niet langs de benedenloop van die rivier is gekomen. Dit moet worden verklaard. Van onze twee bronnen vermeldt de oudste, Polybios, de Durance geheel niet, terwijl de andere bron, Titus Livius, de rivier wel vermeldt. Dat doet hij op gezag van Timagenes. We weten echter niet waar deze auteur zijn informatie vandaan haalt.

Lees verder

Gap

Het oppidum Vapincum

Polybios is er duidelijk over dat Hannibals leger door bewoond gebied trok. We vervloeken de Griekse geschiedschrijver omdat hij nergens de namen van de diverse nederzettingen vermeldt, maar we zullen erin moeten berusten dat hij oordeelde dat de lezer daar niets aan had. Hij zou, zo schreef hij, net zo goed wat ongearticuleerde klanken hebben kunnen neerpennen, want niemand wist waar de plaatsen lagen die hij zou hebben kunnen vermelden.

Lees verder

De Col de Montgenèvre

Montgenèvre

Voor het laatste van de filmpjes die mijn zakenpartner en ik over Hannibal in de Alpen maakten, wilden we toch echt over een Alpenpas reizen. Dat was nog niet zo eenvoudig. De coronabeperkingen maakten een bezoek aan Italië namelijk praktisch onmogelijk. We zijn niet verder gekomen dan het wintersportdorp Montgenèvre. Lopend in de regen leg ik aan de camera uit dat er diverse dingen zijn die we weten over de pas waarover Hannibal naar Italië kwam, en dat de Montgenèvrepas aan vrijwel alle criteria voldoet.

Dit was het laatste van zeven korte filmpjes. In het eerste daarvan legde ik uit dat onze reconstructie van Hannibals krijgsplan afhankelijk is van de plek waar hij de Rhône overstak. Die kennen we echter niet. Een volgend filmpje behandelde het lokaliseren van de woonplaatsen van antieke stammen. Die kunnen overal hebben gewoond. Het  derde filmpje behandelde ik de vraag of een bekend IJzertijdfort ook het fort was dat Hannibal stormenderhand innam. Opnieuw: we weten het niet.

Lees verder

Bezocht Hannibal Briançon?

Het Gallische heuvelfort bij Briançon

In Hannibal in de Alpen, dat volgende week woensdag wordt gepresenteerd, behandel ik de onmogelijkheid vast te stellen waar de Karthaagse generaal met z’n olifanten de Alpen is overgestoken. Ik benut die onbelangrijke vraag om te tonen hoe veelkleurig mijn vak is en om uit te leggen dat de dingen verkeerd gaan als de kennis van onderzoekers onvoldoende breed is.

In een eerste filmpje legde ik uit dat onze reconstructie van Hannibals krijgsplan afhankelijk is van de plek waar hij de Rhône overstak. Een tweede filmpje behandelde het lokaliseren van de woonplaatsen van antieke stammen. Filmpje drie behandelde ik de vraag of een bekend IJzertijdfort ook het fort was dat Hannibal stormenderhand innam. Over al deze onderwerpen weten we niets, rien, nichts, nothing, nada, niente.

Lees verder

Een vlechtende rivier

De vlechtende bovenloop van de Durance

In Hannibal in de Alpen, dat volgende week woensdag in de winkels komt, behandel ik de onmogelijkheid vast te stellen waar de Karthaagse generaal met z’n olifanten de Alpen is overgestoken. Een onbelangrijke vraag natuurlijk, maar er is veel over geschreven, ook door hedendaagse wetenschappers. Ik benut de onbeantwoordbare vraag dan ook om uit te leggen dat we weinig hebben aan onderzoekers die “hebbes!” roepen voordat ze weten over welke data ze beschikken.

In een eerste filmpje legde ik uit dat onze reconstructie van Hannibals krijgsplan afhankelijk is van de plek waar hij de Rhône overstak. Een tweede filmpje behandelde het lokaliseren van de woonplaatsen van antieke stammen. Filmpje drie behandelde ik de vraag of een bekend IJzertijdfort ook het fort was dat Hannibal stormenderhand innam. Het vorige filmpje behandelde bronkritiek.

Lees verder

Trok Hannibal langs de Drac?

De vallei van de Drac

In Hannibal in de Alpen, dat volgende week woensdag wordt gepresenteerd, behandel ik de onmogelijkheid vast te stellen waar de Karthaagse generaal met z’n olifanten de Alpen is overgestoken. Ik benut die op zich niet heel belangrijke vraag om te tonen hoe veelkleurig mijn vak is.

In een eerste filmpje legde ik uit dat onze reconstructie van Hannibals krijgsplan afhankelijk is van de plek waar hij de Rhône overstak. Een tweede filmpje behandelde het lokaliseren van de woonplaatsen van antieke stammen. In het vorige filmpje behandelde ik de vraag of een bekend IJzertijdfort ook het fort was dat Hannibal stormenderhand innam.

Lees verder

Bestormde Hannibal La Mure?

La Mure

Zoals ik in een eerder stukje al schreef, heb ik de coronacrisis gebruikt om twee boeken over Karthago te schrijven. De vergeten oorlog gaat over de Eerste Punische Oorlog (264-241 v.Chr.) en verschijnt in maart. De presentatie van Hannibal in de Alpen is op woensdagmiddag 19 januari. Het boek gaat over de onmogelijkheid vast te stellen waar de Karthaagse generaal met z’n olifanten de Alpen is overgestoken. Ik benut die vraag om te tonen hoe veelkleurig mijn vak is.

In het eerste filmpje legde ik uit dat onze reconstructie van Hannibals krijgsplan afhankelijk is van de plek waar hij de Rhône overstak en in het tweede filmpje had ik het over het lokaliseren van antieke stammen. In het derde filmpje sta ik in op de heuvel voor het kasteel van La Mure en bespreek ik de vraag of het IJzertijdfort ook het fort was dat door Hannibals manschappen stormenderhand is ingenomen.

Lees verder

Was Hannibal bij Rochefort?

Rochefort

Waar Hannibal de Alpen overstak, is irrelevant. Het heeft desondanks niet aan wetenschappers ontbroken die beweerden de locatie van Hannibals Kraftakt te kennen. Meestal hadden ze al vastgesteld welke pas het moest wezen, en bogen ze daarna de weinige data zo dat die bij hun hypothese paste. Men redeneerde dus naar een conclusie toe. Aangezien de data niet alleen schaars zijn maar ook ambigu, passen ze bij elke hypothese en is er dus nul bewijs voor wat dan ook. Dit is gewoon slechte wetenschap.

In juli reisde ik met mijn zakenpartner door de Franse Alpen om nog een keer de diverse locaties te bekijken. Gekleed in een Tunesisch gewaad maakte ik zeven filmpjes, die er dankzij Kees Huijser ook nog een leuk uitzien. Eén ervan presenteerde ik al. Daarin leg ik uit dat we niet weten waar Hannibal de Rhône overstak, wat jammer is, omdat een noordelijke oversteekplek een sterk argument zou zijn tegen de hypothese dat hij altijd langs de Durance heeft willen trekken.

Lees verder

« Oudere berichten

© 2024 Karthago

Thema gemaakt door Anders NorenBoven ↑